COP30-da ən çox zərərçəkən ölkələr iqlim ədaləti tələb etdi

Dünya

08.11.2025 15:38

COP30-da iqlim böhranından ən çox zərər görən ölkələr təcili tədbirlərə çağırıb

TodayPress TV xəbər verir ki, Qlobal iqlim böhranının ən ağır nəticələrini yaşayan – qasırğalar, daşqınlar və digər təbii fəlakətlərlə üzləşən ölkələrin liderləri Braziliyada keçirilən COP30 BMT iqlim konfransında çıxış edərək, dünyanı təcili fəaliyyətə çağırıblar.

COP30-un rəsmi saytına istinadla verilən məlumata görə, konfransın rəsmi açılışından əvvəl Amazon meşələrinin kənarında toplaşan dövlət və hökumət başçıları emissiyaların çoxunu yaradan varlı ölkələrlə inkişaf etməkdə olan dövlətlər arasında məsuliyyət bölgüsünün balanslaşdırılmasına diqqət çəkiblər.

Braziliya Prezidenti Luis İnasio Lula da Silva meşələrin qırılmasının qarşısının alınması, qazıntı yanacağından asılılığın azaldılması və bunun üçün zəruri maliyyə resurslarının səfərbər olunmasını əhatə edən konkret yol xəritəsinin hazırlanmasının vacibliyini qeyd edib.

Konfransda, həmçinin daha az emissiya istehsal edən ölkələrin kredit qazana, öhdəliklərini artıq istehsal edənlərə sata biləcəyi qlobal karbon bazarının yaradılması təşəbbüsü də müzakirə edilib.

Qeyd olunub ki, ötən il Azərbaycanda keçirilən COP29-da zəngin ölkələr iqlimin fəsadları ilə üzləşən yoxsul dövlətlərə dəstək üçün 300 milyard dollar vəd etsə də, bu vəsait hələlik ayrılmayıb. İnkişafda olan ölkələr isə ehtiyacların ödənilməsi üçün bu rəqəmin ən azı 1,3 trilyon dollara çatdırılmasının vacibliyini vurğulayırlar.

Haitili diplomat Smit Avqustin ölkəsinə ciddi dağıntılar törətmiş “Melissa” qasırğasını xatırladaraq, kiçik ada dövlətlərinin iqlim dəyişikliyinə ən az səbəb olsa da, ən çox zərər gördüklərini bildirib. Keniyanın vitse-prezidenti Kithure Kindiki şiddətli quraqlıqlar və dağıdıcı daşqınların Şərqi Afrikada həyatları məhv etməkdə davam etdiyini deyib.

Barbadosun Baş naziri Mia Mottli 2022-ci ildə Misirdə təsis olunmuş İtki və Zərər Fondunun hələ də 800 milyon dollardan az resursunun olduğunu, Yamaykanın isə 7 milyard dollardan çox ziyana məruz qaldığını qeyd edib.

Afrika İttifaqı Komissiyasının sədri Mahmud Əli Yusuf ən çox zərər çəkən ölkələrin xeyriyyə deyil, iqlim ədaləti tələb etdiklərini xüsusi vurğulayıb.

Bir sıra liderlər Prezident Donald Tramp administrasiyasını da tənqid edərək, onun iqlim dəyişikliyini “saxtakarlıq” adlandırmasını, fosil yanacaqların geniş araşdırılmasına üstünlük verməsini və danışıqlara nümayəndə göndərməməsini qınayıblar.

BMT Ətraf Mühit Proqramının (UNEP) son hesabatına görə, dünya növbəti onillikdə Paris Sazişində nəzərdə tutulan 1,5°C qlobal istiləşmə həddini aşmağa çox yaxındır.

BMT Baş katibi Antonio Quterreş konfrans iştirakçılarını xəbərdar edərək bildirib ki, liderlər ya proseslərə rəhbərlik etməyi, ya da planetin məhv olmasına göz yummağı seçməli olacaqlar:
“Bir çox korporasiya iqlim böhranından rekord qazanc əldə edir, milyardlarla dolları lobbiçiliyə, ictimaiyyəti çaşdırmağa və irəliləyişin qarşısını almağa sərf edir. Bir çox lider isə bu maraqların əsiri olaraq qalır”, – deyə o qeyd edib.

TodayPress TV

tag: COP30,İqlim böhranı, Qlobal iqlim böhranı,Ədalət,Todaypress.tv,