Rusiyanı tərk edən Qərb şirkətlərinin gizli fəaliyyəti: Sanksiyalar "gözdən pərdə asır"

Avropa Birliyi (AB) səfirləri Rusiyaya qarşı 19-cu sanksiya paketini razılaşdıra bilməyiblər. 

Bu barədə “Politiko” nəşri diplomatik mənbələrə istinadla məlumat yayıb.

“Slovakiya Baş naziri Robert Fitso 14 oktyabrda Avropa Birliyinin Ukrayna ilə bağlı mövqeyini tənqid edərək bildirib ki, İttifaq öz daxili problemlərini həll edə bilmədiyini bu məsələ ilə ört-basdır edir. Avropa Birliyi avtomobil sənayesindəki böhran və enerji daşıyıcılarının qiymət artımı ilə bağlı Avropa Komissiyasına siyasi göstərişlər verməyənədək Rusiyaya qarşı yeni sanksiyaların müzakirəsində iştirak etmək istəmir”, - nəşr yazıb. 

Məsələ isə 17 oktyabrda yenidən müzakirəyə çıxarılacaq.

Maraqlıdır ki, Rusiya qarşısında tətbiq edilən əvvəlki 18 sanksiya paketinin real təsiri nə qədər olub və Avropa Birliyinin sanksiya siyasəti Rusiyanı zəiflətməkdə nə dərəcədə uğurludur?

Mövzu ilə bağlı TodayPress TV-yə danışan politoloq Elçin Xalidbəyli bildirib ki, Avropa Birliyinin Rusiyaya qarşı sanksiya siyasəti təsirini göstərsə də, qarşıya qoyulan hədəflərin səviyyəsindən kifayət qədər uzaqdır: 

"Bu məsələdə əsas faktor Avropa dövlətlərinin sanksiyalara riayət səviyyəsidir. Məlumdur ki, Avropa Birliyinin üzvü olan dövlətlər bu qurumla tərəfdaşlıq edən ölkələrə təzyiq göstərərək, Rusiya ilə iqtisadi-ticarət əlaqələrini məhdudlaşdırmağı və Avropa Birliyinin sanksiyalarına əməl etməyi tələb edirdilər. Lakin Avropa Birliyinin üzvü olmayan ölkələrin belə bir öhdəliyi yoxdur. Son vaxtlar bəzi məlumatlar ortaya çıxıb ki, Avropa Birliyinin tətbiq etdiyi sanksiyaların bir çoxuna hətta üzv ölkələr də riayət etmir, sanksiyaları pozmağa üstünlük verirlər. Məsələn, Avropa Komissiyasının qərarına görə, Avropa Birliyi ölkələri 2026-cı ildə Rusiyadan neft idxalını, 2027-ci ildə isə təbii qaz idxalını dayandırmalıdır. Lakin indiyə qədər bir çox Avropa Birliyi ölkəsi Rusiyadan enerji idxalını davam etdirib. Rusiyanın bəzi dairələrinə görə, Avropa Birliyi ilə enerji ticarəti Rusiya üçün 10 milyardlarla dollar gəlir təmin edib və bu vəsait Ukrayna müharibəsinin maliyyələşdirilməsinə yönəldilib".

Ekspert, həmçinin qeyd edib ki, Qərb sanksiyalarla "gözdən pərdə asır":

"Digər tərəfdən, Aropa Birliyinin sanksiyalarından biri də Rusiyada fəaliyyət göstərən qərb şirkətlərini, xüsusən Avropa məkanına aid şirkətləri Rusiyanı tərk etməyə məcbur etmək idi. Həqiqətən də bir çox Avropa şirkəti Rusiyanı tərk edib, lakin onların bir qismi müxtəlif formalarda Rusiyada fəaliyyətini davam etdirir. Qərb hesabatlarına görə, rəsmi şəkildə Rusiyanı tərk etmiş qərb şirkətlərinin gizli fəaliyyəti Rusiya üçün təxminən 20 milyard dollar gəlir təmin edib".

Analitik sanksiyaların elə təşəbbüskarları tərəfindən pozulmasına diqqət çəkib:

"Bütün bunlar göstərir ki, Rusiyaya qarşı Avropa Birliyinin sanksiyalarının bir çoxu Avropa Birliyi ölkələrinin özləri tərəfindən pozulur. Bu səbəbdən də Avropa Birliyi sanksiya siyasətində ardıcıllıq və qətiyyət göstərmir, o cümlədən yaxın gələcəkdə bu siyasətin Rusiyanın zəiflədilməsində mühüm rol oynayacağı real görünmür. Hesab edirəm ki, ABŞ-nin Ukraynaya ən müasir silahları verməsi Avropa Birliyinin sanksiyalarından daha təsirli ola bilər, nəinki bir çox Qərb ekspertlərinin də etiraf etdiyi, artıq formal xarakter daşıyan sanksiyalar. Hazırda bu məsələ olduqca mübahisəli və mürəkkəb bir situasiya yaradır".

Jalə Rövşən 

TodayPress TV