Azərbaycanda internet kəsildi: Rusiyanın növbəti həmləsi ola bilərmi?

"Delta Telekom"a qarşı baş vermiş DDoS hücumunda Rusiya izləri ola bilər”. 

TodayPress TV xəbər verir ki, bunu rəqəmsal texnologiyalar üzrə ekspert Osman Gündüz bildirib. 

Onun sözlərinə görə, bu hücum ölkənin internet infrastrukturunda qısa müddətlik ciddi problemlərə səbəb olub, lakin alternativ “backbone” operatorların mövcudluğu sayəsində xidmətlərin bərpası nisbətən sürətli şəkildə həyata keçirilib.

Ekspert əlavə edib ki, ölkənin əsas internet magistral provayderlərindən birinə qarşı yönəlmiş kiberhücumun arxasında kimin dayandığı sualı hələ açıq olaraq qalır. Lakin mövcud geosiyasi vəziyyəti nəzərə alaraq, hücumun mənbəyinin Rusiyadan olması ehtimalı istisna edilmir:

“Bakı ilə Moskva arasında son dövrlərdə müşahidə olunan münasibətlərin gərginləşməsi bu ehtimalı daha real edir. Rusiya, ümumiyyətlə, dövlətlərarası münasibətlərdə kiberhücum alətindən tez-tez istifadə edən ölkələr sırasındadır. Eyni zamanda, Azərbaycanın beynəlxalq internet trafiki hələ də böyük ölçüdə Rusiya üzərindən təmin olunur ki, bu da ölkəmiz üçün ciddi risklər yaradır”.

Ekspert əlavə edib ki, bu cür hadisələr ölkənin rəqəmsal suverenliyi və informasiya təhlükəsizliyi məsələlərini ön plana çıxarır. Onun fikrincə, bu yalnız daxili təhlükəsizlik tədbirləri ilə deyil, həm də xarici asılılıqların azaldılması ilə mümkün ola bilər. Buna görə də internet sektorunda alternativlərin mövcudluğu və diversifikasiya kritik əhəmiyyət daşıyır:

“Kommunikasiyalar alternativliyi sevir. Transxəzər fiber-optik layihəsi kimi alternativ marşrutların sürətləndirilməsi, regionlar üzrə şaxələndirilmiş internet çıxış imkanlarının yaradılması və müstəqil trafik kanallarının formalaşdırılması ölkənin informasiya təhlükəsizliyinin əsas şərtlərindəndir”.

O.Gündüzün qənaətincə, bu son hücum hadisəsi Azərbaycanın kiberdayanıqlığının artırılması və rəqəmsal təhlükəsizlik strategiyasının yenilənməsi baxımından ciddi siqnaldır.

Qeyd edək ki, avqustun 21-də ölkə üzrə internetdə qısa müddətli problemlər yaşanıb. Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi bu problemlərin ölkənin əsas internet magistral operatorlarından biri olan “Delta Telekom”a qarşı həyata keçirilən DDoS tipli kiberhücum nəticəsində baş verdiyini açıqlayıb. 

Nazirlik bildirib ki, hücum zamanı trafik dərhal digər “backbone” operatorlara – "Azertelecom" və "Aztelecom" şəbəkələrinə yönləndirilib və internet xidmətlərinin davamlılığı təmin olunub.

Töhfə Səməd