Millət vəkili: “Sərt miqrasiya qaydaları azərbaycanlıların vəziyyətini çətinləşdirə bilər”

Hazırda dünya üzrə qlobal miqrasiya siyasətində dəyişikliklər müşahidə olunur və bu məsələdə Avropa İttifaqının yeni yanaşmaları mövcuddur. 

Bu cür dəyişikliklər, əlbəttə, birmənalı qarşılanmır.  

Maraqlıdır, belə olduğu təqdirdə Azərbaycanın diaspora siyasətində xüsusi dəyişikliklərə də ehtiyac var? Vətəndaşların müdafiəsi baxımından hansısa fərqli tədbirlər görülməlidir?  

Ümumiyyətlə, Avropa İttifaqı ilə əməkdaşlıq, humanitar və sosial layihələr baxımından hansı perspektivlər açır və yaxud da məhdudlaşdırır? 

Mövzu ilə bağlı TodayPress TV-yə danışan Milli Məclisin deputatı Elnarə Akimova bildirib ki, dünya qlobal miqrasiya siyasətində sürətlə dəyişir.

Avropa İttifaqı son illərdə sərhəd təhlükəsizliyi, humanitar inteqrasiya və miqrasiya siyasətində yeni yanaşmalar tətbiq edir. Bu dəyişikliklər yalnız Avropa ölkələrinin daxili siyasətinə təsir etmir, eyni zamanda orada yaşayan azərbaycanlı icmalarının həyatını, hüquqlarını və fəaliyyət imkanlarını birbaşa formalaşdırır:

“Dünya qlobal miqrasiya siyasətində sürətlə dəyişir. Avropa İttifaqı son illərdə sərhəd təhlükəsizliyi, humanitar inteqrasiya və miqrasiya siyasətində yeni yanaşmalar tətbiq edir. Bu dəyişikliklər yalnız Avropa ölkələrinin daxili siyasətinə təsir etmir, eyni zamanda orada yaşayan azərbaycanlı icmalarının həyatını, hüquqlarını və fəaliyyət imkanlarını birbaşa formalaşdırır”.

Parlamentari diqqətə çatdırıb ki, Azərbaycan diasporası hazırda 70-dən çox ölkədə fəal fəaliyyət göstərir. Rusiya, Türkiyə, Almaniya, ABŞ və digər Avropa ölkələrində ən geniş icmalar mövcuddur.

"Söz sahibi və hörmətli dövlət"

“Diaspor təşkilatlarının məqsədi milli kimliyi qorumaq, vətənlə bağlılığı gücləndirmək, Qarabağ həqiqətlərini dünyaya çatdırmaq və azərbaycanlıları bir araya gətirməkdir. 2002-ci ildən etibarən keçirilən Dünya Azərbaycanlılarının Qurultayları və Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin fəaliyyəti bu istiqamətdə mühüm rol oynayır. Eyni zamanda, Avropada fəaliyyət göstərən Azərbaycan Evləri və Koordinasiya Şuraları diaspora üzvlərinin mədəni və sosial həyatda aktiv iştirakını təmin edir.

Vətən Müharibəsində qazandığımız qələbə və Prezident İlham Əliyevin əldə etdiyi diplomatik uğurlar, xaricdə Azərbaycanın dövlətinə və xalqına hörməti daha da artırdı. Bu qələbə diaspora üçün həm milli qürur, həm də fəaliyyət üçün əlavə stimul yaratdı. Avropadakı azərbaycanlı icmaları artıq yalnız mədəniyyət və hüquq müdafiəsi ilə məşğul olmur, həm də vətənin beynəlxalq nüfuzunu müdafiə edən, geosiyasi və informasiya müstəvisində fəal rol oynayan bir qüvvəyə çevrilirlər. Bu, Avropa İttifaqı və digər beynəlxalq qurumlar qarşısında Azərbaycanın daha etibarlı, söz sahibi və hörmətli bir dövlət kimi qəbul edilməsinə xidmət edir”.

"Azərbaycan gənclərinin imkanları artırılır"

Millət vəkili vurğulayıb ki, Avropada yeni miqrasiya siyasətləri diaspor üçün həm çağırış, həm də fürsət yaradır. Sərt inteqrasiya və miqrasiya qaydaları bəzi ölkələrdə azərbaycanlıların hüquqlarının qorunmasını çətinləşdirə bilər. Buna görə konsulluqlar və diaspora təşkilatları vətəndaşların hüquqi müdafiəsini gücləndirməli, sosial və mədəni inteqrasiya proqramlarını genişləndirməlidir. Bu proqramlar, həmçinin, Azərbaycan gənclərinin təhsil və iş imkanlarını artırmaqla onların sosial adaptasiyasını da təmin edir. Eyni zamanda bu dəyişikliklər diaspora üçün yeni imkanlar da yaradır. Avropa İttifaqının humanitar və sosial layihələrə önəm verməsi, diaspora təşkilatları ilə əməkdaşlığı daha şəffaf və səmərəli edir. Məsələn, Almaniyadakı Azərbaycan Evi və Berlindəki Koordinasiya Şurası mədəniyyət festival və təhsil proqramları ilə həm gəncləri bir araya gətirir, həm də Azərbaycan mədəniyyətini alman ictimaiyyətinə tanıdır. Fransada və İtaliyada təşkil olunan seminar və təlimlər isə diaspora üzvlərinin hüquqi maarifləndirilməsinə xidmət edir. Belçika və Niderlandda isə Azərbaycan diasporu humanitar layihələr çərçivəsində qaçqın və məcburi köçkünlər üçün dəstək proqramları həyata keçirir.

"Vətəndaşların müdafiəsi məsələsi isə ön plandadır"

Elnarə Akimova hesab edir ki, xaricdə yaşayan azərbaycanlıların hüquqlarının qorunması üçün konsulluqların rolu artırılmalı, hüquqi dəstək və fövqəladə hallarda təxliyə mexanizmləri möhkəmləndirilməlidir:

“Sosial və mədəni adaptasiya proqramları diaspora üzvlərinin həm milli kimliklərini qorumasına, həm də yeni cəmiyyətə inteqrasiya olmasına xidmət edir. Avropada yaşayan azərbaycanlılar üçün təşkil olunan dil kursları, mədəni tədbirlər və təlim proqramları, onların həm vətənlə bağlılığını gücləndirir, həm də Avropa cəmiyyətinə uğurlu inteqrasiyasını təmin edir. Gələcək perspektivlər isə açıq və ümidvericidir. Avropa İttifaqı ilə əməkdaşlıq, humanitar, sosial və mədəni layihələr, multikulturalizm və insan haqları sahəsində təcrübə mübadiləsi, diaspora üçün geniş imkanlar yaradır. 

Məhdudiyyətlər olsa da – sərt miqrasiya qaydaları, maliyyə resurslarının məhdudluğu və bəzi ölkələrdə inteqrasiya siyasətinin sərtliyi – Azərbaycan diasporası bu çağırışları fürsətə çevirə bilər. Diaspor üzvləri artıq yalnız milli dəyərləri qorumaqla kifayətlənməyəcək, həm də Avropa ictimaiyyətinə Azərbaycanın geosiyasi mövqeyini, tarixi və mədəni dəyərlərini təsirli şəkildə çatdıracaq.

Nəticədə, Azərbaycan diasporası yalnız milli kimliyi qorumaqla kifayətlənməyəcək, eyni zamanda Avropa kontekstində və dünyada Azərbaycanı tanıdan, hörmət qazandıran bir gücə çevriləcək. Bu, həm diaspora üzvlərinin öz inkişafına, həm də vətənlə bağlılığın güclənməsinə xidmət edən bir yolun başlanğıcıdır. Avropadakı layihələr, seminarlar, mədəni tədbirlər və təhsil proqramları, Azərbaycanın yalnız tarixi və mədəniyyətini deyil, həm də dövlətçilik və geosiyasi nüfuzunu dünya ictimaiyyətinə çatdıran güclü bir diaspora nəbzi yaradır”.

Orxan Saffari

TodayPress TV