Astronomlar sərbəst üzən "körpə planetdə" sürətli böyümə aşkar etdilər

Maraqlı

06.10.2025 05:05

Astronomlar CHA 1107-7626 adlı yeni bir "körpə planetin" saniyədə altı milyard ton sürətlə qaz və toz yığdığını aşkar ediblər. 

TodayPress TV "EurekAlert"ə istifadən xəbər verir ki, bu sürət indiyə qədər planetlərdə qeydə alınmış ən böyük yığılma tempidir.

Planet Yupiterdən 5-10 dəfə böyükdür və Yerdən təxminən 620 işıq ili uzaqlıqda, Buqələmun bürcündə yerləşir. Digər planetlərdən fərqli olaraq, CHA 1107-7626 ulduz ətrafında fırlanmır və kosmosda sərbəst üzür.

İtaliya Milli Astrofizika İnstitutunun Palermo Astronomiya Rəsədxanasından Viktor Almendros-Abad deyir: “İnsanlar planetləri sakit və sabit dünyalar kimi düşünə bilər, amma bu kəşf göstərir ki, kosmosda sərbəst üzən planetlər də möhtəşəm sürətlə formalaşa bilər.”

Planet hələ formalaşma mərhələsindədir və ətrafındakı qaz və toz diskindən qidalanır.

Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, yığılma prosesi sabit deyil və planetin sürəti bir neçə ay ərzində səkkiz dəfə artıb.

Araşdırma zamanı planetin ətrafındakı diskin kimyası dəyişib, maqnit aktivliyi və su buxarı müşahidə olunub. Bu cür fenomenlər əvvəllər yalnız gənc ulduzlarda görülmüşdü, amma indi ilk dəfə bir planetdə aşkar edilib.

Mütəxəssislər bildirirlər ki, sərbəst üzən planetləri müşahidə etmək çətindir, amma Avropa Cənub Rəsədxanasının Çox Böyük Teleskopu (VLT) və James Webb Kosmik Teleskopu astronomlara bu cür planetləri öyrənmək imkanı verir.

Qeyd olunub ki, bu kəşf həm planetlərin, həm də ulduzların formalaşması barədə anlayışımızı genişləndirir və kosmosdakı sərbəst üzən cisimlərin inkişafını daha yaxşı başa düşməyə kömək edir.

Jalə Rövşən

TodayPress TV

tag: James Webb Kosmik Teleskopu, "körpə planet",CHA 1107-7626 ,Astronomiya,TodayPressTV,