Vaşinqton- Bakı əlaqələrində dinamika: Azərbaycanın bölgədəki mövqeyi möhkəmlənir

Azərbaycan-ABŞ Beyin Mərkəzlərinin 1-ci Forumunda Cənubi Qafqaz Tədqiqatlar Mərkəzinin sədri Fərhad Məmmədov bildirib ki, Donald Trampın prezident seçilməsi Azərbaycan–ABŞ münasibətlərinin daha praqmatik və nəticəyönlü mərhələyə keçməsi üçün imkanlar yaradıb. Onun sözlərinə görə, Bayden–Blinken administrasiyası Cənubi Qafqaz siyasətində faktlara deyil, ideoloji yanaşmalara və erməni lobbisinin təsirinə əsaslanır, Azərbaycanın legitim tələblərini isə düzgün qiymətləndirmirdi. Bu yanaşmanın həm regiona, həm də ABŞ-yə mənfi təsir göstərdiyi vurğulanıb.

Bəs ABŞ administrasiyasında mümkün praqmatik dönüş baş verərsə, bu yanaşma Cənubi Qafqazda diplomatik proseslərin yenidən qurulmasına hansı praktiki təsir mexanizmlərini ortaya çıxara bilər?

Sözügedən məsələ ilə bağlı TodayPress TV -yə danışan politoloq Elşad Mirbəşiroğlu bildirib ki, Tramp dövrü Azərbaycan–ABŞ münasibətlərinə yeni dinamizm və pozitiv siyasi iradə gətirdi:

"Donald Trampın ABŞ-yə əvvəlki rəhbərliyi dövründə Azərbaycan–ABŞ münasibətlərində dinamizm müşahidə olunub və Vaşinqtonun Bakıya daha obyektiv yanaşdığı görünürdü. Tramp yenidən prezident seçildikdən sonra da bu tendensiya davam etdi: iki ölkə arasında təmaslar sürətlə intensivləşdi və Azərbaycan Prezidentinin bu ilin avqustunda ABŞ-yə səfəri ikitərəfli münasibətlərdə yeni mərhələnin başlanğıcı kimi qiymətləndirildi. Elə həmin dövrdə keçmiş Ermənistan–Azərbaycan münaqişəsinin həlli istiqamətində mühüm addımlar atıldı, Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə bağlı siyasi iradə nümayiş etdirildi. Bütün bunlar ABŞ–Azərbaycan münasibətlərində müsbət və perspektivli dinamikanın bariz göstəricisidir".

Ekspert qeyd edib ki, Cozef Baydenin dövründə ABŞ-nin Ermənistana açıq dəstəyi regionda gərginliyi artırıb: 

"Ayrıca qeyd edilməlidir ki, Demokratlar hakimiyyətdə olduğu dövrlərdə Azərbaycana münasibətdə çox zaman ikili standartlara əsaslanan yanaşma nümayiş etdirilib, bu isə münasibətlərin səmimiliyinə və etimad mühitinə mənfi təsir göstərib. Xüsusilə Cozef Bayden administrasiyası dövründə ABŞ-nin Ermənistana açıq şəkildə dəstək verməsi diqqət çəkirdi. Xatırlatmaq yerinə düşər ki, 2024-cü il aprelin 5-də o vaxtkı dövlət katibi Entoni Blinken, Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan və Avropa İttifaqı Şurasının Prezidenti Ursula fon der Lyayen Brüsseldə görüş keçirmişdilər və həmin görüşdə Ermənistana əlavə təhlükəsizlik təminatlarının verilməsi məsələsi müzakirə olunmuşdu. Təbii ki, bütün bunlar regiondakı gərginliyi daha da artıran addımlar idi".

Onun sözlərinə görə, Trampın əməkdaşlığa yönələn siyasəti Azərbaycanın bölgədəki həlledici mövqeyini daha da möhkəmləndirir:

"Tramp administrasiyasının yanaşması isə fərqlidir. Bu yanaşma daha çox əməkdaşlığa, dialoqa və regionda sülhün təmin olunmasına yönəlib. Bu, həm Azərbaycanın maraqlarına uyğundur, həm də Cənubi Qafqazda sabitliyə müsbət təsir göstərir. Əlbəttə, proseslərə təsir edən əsas amil Azərbaycanın öz mövqeyidir. Torpaqlarımızın işğaldan azad edilməsindən və ölkəmizin regionda yeni güc balansı yaratmasından sonra Azərbaycan hadisələrin gedişini öz haqlı və ədalətli maraqlarına uyğun istiqamətləndirməyi bacardı və bu siyasət bu gün də davam edir. ABŞ daxil olmaqla regiondan kənar ölkələr artıq çox aydın şəkildə anlayırlar ki, Cənubi Qafqazda həlledici mövqe Azərbaycana məxsusdur. Ən önəmlisi isə bu mövqenin ədalətli, sülhün və əməkdaşlığın təmin olunmasına yönəlmiş olmasıdır".

E. Mirbəşiroğlu sonda vurğulayıb ki, bu baxımdan Tramp administrasiyasının Azərbaycanla daha praqmatik münasibətlər qurmaq niyyətində olması təbiidir və onların atdığı addımlar həm ikitərəfli əlaqələrin inkişafına, həm də bütövlükdə regionda sabitliyə öz təsirini göstərir.

 Jalə Rövşən

TodayPress TV