Ukraynada seçki XAOSU: Yeni prezident kim olacaq?

Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski ABŞ və Avropaya müraciət edərək ölkədə keçiriləcək seçkilərin təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə kömək göstərməyi xahiş edib. O bildirib ki, beynəlxalq dəstək olacağı təqdirdə Ukrayna 60–90 gün ərzində seçkilərə hazır ola bilər. Zelenski seçkilərin keçirilməsinə siyasi iradəsinin olduğunu da vurğulayıb. Bəs mövcud şəraitdə, seçkilər keçirilə bilərmi və Ukraynanın növbəti prezidenti kim ola bilər?  

Sözügedən məsələ ilə bağlı TodayPress TV-yə danışan politoloq Elxan Şahinoğlu bildirib ki, müharibə şəraitində Ukraynada seçki keçirmək nə real, nə də təhlükəsiz sayılır:

"Rusiya Prezidenti Vladimir Putin Zelenskini qeyri-legitim elan etdikdə bu, Ukrayna liderini ciddi narahat etmirdi. Çünki Zelenskinin müddəti formal olaraq bitsə də, ölkə müharibə şəraitindədir və işğalçı dövlətin təzyiqi altında seçki keçirmək real görünmür. Üstəlik, genişmiqyaslı müharibə gedən bir ölkədə seçki təşkil etməyin özü böyük problemlər yaradır".

Onun sözlərinə görə, indi oxşar mövqeni ABŞ prezidenti Donald Tramp da səsləndirməyə hazırlaşır. O da Putinə bənzər şəkildə Zelenskinin legitimliyinə işarə edir və Ukraynada seçki keçirilməsinin zəruriliyini bildirir.

Ekspert qeyd edib ki, Zelenski açıq seçim azadlığına malik deyil:

"Təhlükəsizlik baxımından Zelenski üçün vəziyyət çətindir. ABŞ Ukraynaya dəstəyini davam etdirsə də, ağır texnika göndərmir; bunun əvəzində Avropa ölkələri həmin texnikanı ABŞ-dən alaraq Kiyevə ötürürlər. ABŞ-nin qlobal gücü və təsiri fonunda Zelenskinin Vaşinqtonun çağırışlarına açıq şəkildə "yox" deməsi mümkün deyil. Ona görə də seçkilərin keçirilməsi ilə bağlı müzakirələrin aktivləşməsi Zelenskini çətin qərar qarşısında qoyur". 

E.Şahinoğlu vurğulayıb ki, atəşkəs olmadan seçki Zelenski üçün böyük riskdir:

"O, həmçinin çalışır ki, Trampın “Zelenski qeyri-legitimdir” arqumentini neytrallaşdırsın. Lakin müharibə davam etdiyi müddətdə seçki keçirmək həm texniki, həm də siyasi baxımdan risklidir. Yalnız o halda real addım mümkündür ki, Rusiya qısa müddətli atəşkəsə razılaşsın. Əks halda, şəhərlər bombalanarkən seçki təşkil etmək Zelenski üçün əlavə problemlər yaradacaq".

Analitik burada başqa bir dilemmanın da ortaya çıxdığını diqqətə çatdırıb: 

"Zelenski seçkiyə özü qatılacaqmı, yoxsa geri çəkilib başqa namizədə “yaşıl işıq” yandıracaq? Əgər seçkidən imtina etsə, bu, onun dövründə ərazi itkilərinə görə siyasi məsuliyyətdən qaçması kimi təqdim oluna bilər. Buna görə də ehtimal var ki, Zelenski seçkiyə qatılaraq həm içəridə mövqeyini möhkəmləndirmək, həm də Amerika və Rusiyaya siyasi mesaj vermək niyyətində olsun".

Politoloq sonda əlavə edib ki, seçki prosesinin özü də Ukraynanı başqa təhlükə ilə üz-üzə qoya bilər. Seçki kampaniyası dövründə Zelenski və rəqibləri arasında kəskin siyasi mübarizə və qarşılıqlı ittihamlar səslənə bilər. Bu isə müharibə aparan cəmiyyətdə fikir ayrılıqlarını dərinləşdirə, daxili birliyi zəiflədə bilər.   

Jalə Rövşən

TodayPress TV